Tổng quan về quy chuẩn và cấu trúc hệ thống chiếu sáng sân bóng đá cỏ nhân tạo
Tiêu chuẩn chiếu sáng sân bóng đá
Hiện tại tiêu chuẩn về chiếu sáng sân bóng đá trên thế giới đang áp dụng theo thiêu chuẩn “ British Standard BS EN 12193-2007” à cụ thể được phân ra 3 cấp chiếu sáng như sau:
- Cấp 1(Class 1)- Dùng cho thi đấu đỉnh cao: Độ rọi mặt sân phải đạt 500 Lux, UoMin/ave >0.7
- Cấp 2(Class 2)- Dùng cho thi đấu phong trào: Độ rọi mặt sân phải đạt 200 Lux, UoMin/ave >0.6
- Cấp 3(Class 3)- Dùng cho thi đấu cấp thấp và đào tạo: Độ rọi mặt sân phải đạt 75Lux, UoMin/ave >0.5
Cấu trúc hệ thống chiếu sáng sân bóng đá
Hệ thống chiếu sáng sân Bóng khá đơn giản nên được gói gọn thành 3 phần chính
+Cột đèn: Việc lựa chọn và thiết kế cột đèn phụ thuộc vào kích thước sân bóng và quy mô tổ hợp sân mà các cột được thiết kế khác nhau
+Hệ thống điện cấp điện
- Hệ thống điện cấp bao gồm: trạm biến áp, các tủ điện điều khiển, dây cáp điện, mương cáp điện
- Hệ thống này không khá phức tạp tuy nhiên để tối ưu các loại tủ điện, đương đi dây điện nhằm tiết kiệm chi phí thì cũng cần được thiết kế một cách bài bản khoa học
- Hệ thống đèn chiếu sáng:
Các loại đèn chiếu sáng sân bóng phổ biến hiện nay
Hiện tại có 2 loại đèn dùng để chiếu sáng chủ yếu cho sân Tennis là đèn Metal Halide và đèn LED
Đèn Metal Halide
Đèn Metal Halide: là đèn dùng công nghệ phát sáng bằng cao áp hơi kim loại ,với nhiệt độ màu vào 5000-6000K, cho độ hoàn màu CRI từ 60
- Đèn cao áp Sodium natri có ánh sáng vàng, bóng đèn công suất 250W, được kích sáng ở điện áp 3,5-5KV, điện áp duy trì > 100V.
- Đèn pha AP01
- Đèn cáo áp Metal halide: đèn cho ánh sáng trắng, rất tốt khi dùng cho các hoạt động thể thao, trường quay truyền hình. Đèn Metal halide là lựa chọn hàng đầu cho đèn chiếu sáng sân bóng do giá thành hợp lý và hiệu suất ánh sáng cao.
- Đèn pha AP02
Đèn LED
Đèn LED: Là công nghệ mới, phát sánh bằng Diot bán dẫn, chất lượng ánh sáng đèn LED phụ thuộc vào chất lượng loại Chip led sử dụng, thông thường loại Chip LED tốt có thương hiệu như ( Osram, Lumiled, Bridgelux, Cree..) thì sẽ cho ánh sáng với độ hoàn màu CRI( Ra) >75, hiệu suất phát sáng của LED từ 110-140Lumens/W, công suất các loại đèn LED dùng cho sân bóng đá thông thường từ 200W đến 1200W tuỳ thuộc vào kích thước sân.
Đèn pha APLED-051
So sánh đèn Metal Halide và đèn LED
+ Chất lượng ánh sáng: Chất lượng ánh sáng bao gồm 2 yếu tố quyết định là nhiệt độ màu ánh sáng và độ hoàn màu thông thường chất lượng ánh sáng đèn Metal Halide là gần tương đương với đèn LED tuy nhiên một số đèn Metal Halide chất lượng không tốt thường cho ánh sáng mày vàng đục và độ hoàn màu thấp nên gây cảm giác mù mờ khó chịu cho người chơi golf
+ Suy giảm độ sáng: theo thống kê và đo đạc thì độ suy giảm phát sáng của đèn Metal Halide là nhiều hơn so với đèn LED , thông thường đèn LED suy giảm 4% cho 9000giờ sử dụng
+ Đèn LED thông thường có tuổi thọ cao hơn đèn Metal Halide : đèn LED bảo hành 5 năm tuổi thọ sử dụng 15-20 năm, đèn Metal Halide bảo hành 1 năm, duy tu thay thế bóng theo định kỳ khoảng 3000 giờ sáng
+ An toàn: Đèn LED sử dụng điện 220V phase, còn đèn Metal Halide sử dụng và điện 220V/1 pha và 400V/3pha, do đèn Metal Halide sử dụng chấn lưu điện từ nên qua thời gian sử dụng chấn lưu có thể phát ra tiếng kêu rè rè rất khó chịu cho người qua lại.
+ Chi phí lắp đặt đi kèm: Vì đèn LED có hiệu suất phát sáng cao nên để đạt được độ sáng tương đương thì người ta thường dùng đèn LED công suất thấp hơn khoảng ½ với đèn Metal Halide,
Với công suất tiêu thụ điện giảm hơn nên khi sử dụng đèn LED thì chi phí đầu tư đường dây, trạm biến áp, các loại tủ điện sẽ tiết kiệm hơn.
+ Chi Phí vận hành:
- Do đèn LED công suất thấp hơn nên tổng công suất hệ thống chiếu sáng thấp hơn do đó tiền điện phải trả là ít hơn phương án sử dụng đèn Metal Halide
- Ngoài ra thông thường đèn LED bền hơn đèn Metal Halide nên chi phí bảo trì hàng năm thì đèn LED sẽ tốn ít hơn đèn Metal Halide
+ Giá thành: Do LED là công nghệ mới , đèn thường được thiết kế tích hợp nguyên chiếc nên giá thành để sản xuất đèn LED thông thường là cao hơn đèn truyền thống Metal Halide.
Vì vậy để lựa chọn sử dụng đèn Metal Halide hoặc đèn LED cho sân Tennis của mình thì chủ đầu tư cần tính toán và cân nhắc kỹ về chi phí đầu tư và hiệu quả mang lại.
Bí quyết để có hệ thống chiếu sáng chất lượng
Đặc điểm các sân bóng đá tại Việt Nam và hướng dẫn lựa chọn đèn phù hợp
- Các loại sân bóng đá thi đấu: Đây là những sân bóng đá có kích thước tiêu chuẩn, yêu cầu về hệ thống chiếu sáng trên sân phải đạt được ít nhất là cấp 2 (Class 2), vì vậy để có thể lắp đặt hệ thống chiếu sáng cho sân thì cần được thiết kế và lựa chọn các loại đèn phù hợp, tuỳ thuộc vào kich thước sân cho 7 người, 9 người hay 11 người thì người ta phải căn cứ vào khoảng cách chiếu để lựa chọn các loại đèn có công suất và góc chiếu khách nhau, một số loại đèn phù hợp cho các loại sân bóng đá rộng như này bao gồm:
- Đèn Metal Halide công suất 1000-2000W
- Đèn LED công suất cao góc chiếu 25-45
- Các loại sân bóng đá phong trào
Các loại sân bóng đá phong trào thường không được làm theo một kích thước quy chuẩn nào, và các sân thường kết nối với nhau thành một tổ hợp các sân liền nhau.
Thông thường nếu bố trí chiếu sáng cho các sân 7 người riêng lẻ thì ta chỉ cần bố trí các đèn có góc chiếu gần như Metal Halide 400W hoặc các đèn LED 250W-300W, tuy nhiên khi cần chiếu sáng cả tổ hợp các sân liền nhau, để tiện bố trí cột cũng như tiết kiệm số lượng đèn, số lượng cột và chi phí dây dẫnchúng ta nên sử dụng các loại đèn công suất cao chiếu xa kết hợp với đèn chiếu gần tại các cột, cụ thể cần được kỹ sư tư vấn và thiết kế.
